„Jeśli zapomnę o Nich, Ty Boże na Niebie, Zapomnij o mnie!”
Słowa naszego wieszcza narodowego Adama Mickiewicza stały się przesłaniem dla uczestników uroczystości patriotyczno –religijnych w Załużu, które odbyły się w niedzielę 21.06.2020 r. Wydarzenie to zostało zorganizowane przez Samorząd Gminy Lubaczów oraz miejscową Parafię, by upamiętnić zdarzenia, które miały miejsce na przysiółku Czarne przed 79 laty.
W 1941 roku żołnierze niemieckiego Wehrmachtu w odwecie za strzały padające z pól odpowiedzieli masakrą przysiółka Czarne. Spalono zabudowania, dopuszczono się mordu 30 osób- mieszkańców Załuża –Czarne, Podłęża i Dachnowa. Śmierć poniosły wówczas całe rodziny: Czarnych, Czabanyków, Monczynyów, Broziów, Pryczków i innych. Nie oszczędzono ani starszych, ani dzieci – Maria Czarna miała wówczas ponad 70 lat, najmłodszy Zenon Monczyn skończył 4 lata.
Tegoroczne uroczystości rozpoczęły się na przysiółku Czarne przy krzyżu- pomniku. Po przywitaniu uczestników, modlitwę za bestialsko zamordowanych poprowadził o. Jan Szpyt. Następnie odbyła się ceremonia złożenia kwiatów przez delegacje:
- – Szkoły Podstawowej z Oddziałem przedszkolnym w Załużu,
- – 26 Drużyny Harcerskiej Wielopoziomowej z Załuża,
- – Jednostki Strzeleckiej 2033 im. gen. J. Kustronia w Lubaczowie,
- – Związków Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych Koło Miejsko-Gminne w Lubaczowie,
- – Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręgu Podkarpackiego,
- – Stowarzyszenia Polskich Kombatantów II Wojny Światowej z Horyńca Zdroju-Okręg Roztoczański,
- – OSP Załuże,
- – Przedstawicieli Rodzin Pomordowanych,
- – Samorządu wsi Mokrzyca,
- – Samorządu wsi Załuże,
Kwiaty złożyli także:
- -Pani Teresa Pamuła- Poseł na Sejm RP,
- -Pan Zenon Swatek- Starosta Lubaczowski wraz z Panią Martą Tabaczek- Przewodniczącą Rady Powiatu,
- -Przedstawiciele Samorządu Gminy Lubaczów na czele Panem Wiesławem Kaplem- Wójtem Gminy Lubaczów oraz Panem Romanem Cozacem- Przewodniczącym Rady Gminy
Uczestnicy uroczystości udali się także na cmentarz parafialny w Załużu. Modlitwę za pomordowanych przy zbiorowym grobie poprowadził miejscowy proboszcz ks. Tadeusz Maciejko.
W kościele parafialnym w Załużu o godzinie 11.00 została odprawiona Msza Św. koncelebrowana pod przewodnictwem o. Jana Szpyta. W homilii nawiązał do wielu miejsc kaźni począwszy od Oświęcimia- Brzezinki, gett polskich miast, po ofiary holocaustu, jak chociażby rodzina Ulmów z Markowej. Wobec tragicznego losu mieszkańców gminy Lubaczów również nie pozostajemy obojętni. ”Ci bohaterowie wołają do nas – odebrano nam człowieczeństwo, odebrano nam młode życie. Dzisiejszy czas woła, by dla młodego pokolenia pamięć o męczennikach Załuża była drogowskazem jak cenne jest życie ludzkie i trzeba je szanować ,bo można je łatwo stracić.”– powiedział o wydarzeniach sprzed 79 lat.
Na zakończenie Mszy Św. z okazji jubileuszu 42-lecia święceń kapłańskich, imienin o. Jana oraz 30-lecia kapłaństwa ks. Tadeusza, życzenia złożyły delegacje: Parafii Załuże ,władz samorządowych oraz przedstawicielka Pani Poseł Teresy Pamuły.
Podniosłym momentem było złożenie kwiatów przy tablicy pamiątkowej znajdującej się w przedsionku kościoła przez ww delegacje.
Asystę uroczystości przygotowała Jednostka Strzelecka 2033 im. gen. J. Kustronia w Lubaczowie.
